Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Isop
Hyssopus officinalis subsp. officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Mariarmo, Magermo, Maiarmo, Meirarmo.
Noms en français : Hysope, Hysope officinale.
Descripcioun :L'isop es uno pichoto planto lignouso à la baso e redoulento, que trachis en mato dins li relarg secarous de colo e basso mountagno. La subsp. officinalis, la mai courènto, porto de fueio sènso péu e un pau longo. La flour èi d'un poulit blu en generau proun founça. Regarda la subps. canescens que trachis en Crau.
Usanço :Es uno bono erbo de la cousino pèr apoundre de goust, autambèn pèr n'en faire de tisano o d'aigarden. Poudès acampa li fueio pèr n'en bouta dins l'ensalado champanello. Ei peréu uno planto vertuouso contro lou tussi, li proublèmo de digestioun e li fèbre.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyssopus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Colo
- Roucaio
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyssopus officinalis subsp. officinalis L., 1753