Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Agrostemma githago & Hyssopus officinalis subsp. officinalis

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

fotò
fotò
Isop

Hyssopus officinalis subsp. officinalis

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Mariarmo, Magermo, Maiarmo, Meirarmo.

Noms en français : Hysope, Hysope officinale.

Descripcioun :
L'isop es uno pichoto planto lignouso à la baso e redoulento, que trachis en mato dins li relarg secarous de colo e basso mountagno. La subsp. officinalis, la mai courènto, porto de fueio sènso péu e un pau longo. La flour èi d'un poulit blu en generau proun founça. Regarda la subps. canescens que trachis en Crau.

Usanço :
Es uno bono erbo de la cousino pèr apoundre de goust, autambèn pèr n'en faire de tisano o d'aigarden. Poudès acampa li fueio pèr n'en bouta dins l'ensalado champanello. Ei peréu uno planto vertuouso contro lou tussi, li proublèmo de digestioun e li fèbre.

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Hyssopus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae


Coulour de la flour : Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello

Liò : Colo - Roucaio - Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyssopus officinalis subsp. officinalis L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
ges
RR
RR
ges
RR
R
C

Agrostemma githago & Hyssopus officinalis subsp. officinalis

RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Isop emé uno autro planto

fotò